5 روز پيش از بعثت پيامبر اسلام، مسلمانان يك قرآن پژوه را از دست دادند.
ماجرای جنجالی نصر حامد ابوزید در سال 1992 و در هنگام تقاضای او برای ارتقا از دانشیاری به استادی دپارتمان عربی دانشگاه قاهره آغاز شد.
او کتابها و مقالات خود را به کمیته ارزشیابی دانشگاه ارائه کرد، اما چند تن از اعضای کمیته وی را متهم به "توهین" به اسلام کردند؛ اتهامی که نه تنها موجب رد درخواست او شد بل که پای مدعیان دیگری را به میان کشید که با استناد به قرائت خود از شریعت اسلامی توانستند در دادگاه مصر او را "مرتد" اعلام کنند.
دادگاه تحت این عنوان که حامد ابوزید "کافر" شده است ازدواج همسر مسلمانش را نیز باطل اعلام کرد. ايمن الظواهري هم فتواي قتل او را صادر كرد.
اما این همه خشم علیه کسی بود که در هشت سالگی حافظ قرآن شد و در 12 سالگی به اتهام ارتباط با اخوان المسلمین به زندان افتاد. او به مطالعات اسلامی و زبان شناسی روی آورد.
پیامی از بهشت به زمین
ابو زید قرآن را کلامی آسمانی می دانست که از همان لحظه ای که بر زبان پیامبر جاری شد به کتابی انسانی تبديل گشت. او در کتاب خود النص(معنای متن) می نویسد: "قطعن این پیامی از بهشت به زمین است، اما پیامی که جدای از قواعد و واقعیات، ساختار فراگیر این واقعیات ، و مهمتر از همه چهارچوب های فرهنگی جامعه نیست."
او مي گفت كه خداوند برای سخن با بندگانش باید خود را در سطح آنان "تنزل" دهد و با استفاده از نظام فرهنگی و لغوی موجود با آن ها سخن بگوید.
ابو زید به بررسی هنجارها و عبارات قرآن پرداخت و این نظریه را مطرح کرد که خداوند به زبانی سخن گفت که واجد فرهنگ و واقعیات خاص و تاریخی اعراب بود.
این فرهنگ و تاریخ را نباید با عصاره پیام الهی اشتباه گرفت. بلکه با بهره گیری از تئوری و متدولوژی های زبان شناختی می بایست ورای معانی تاریخ رفت تا بتوان پیام پیام دهنده را درک کرد.
او مي گفت: هیچ درک و تفسیر قطعی، نهایی و یگانه ای از کتاب مقدس وجود ندارد و کسانی که با نسبی بودن قرائت ها مخالفند با نفی عقلانیت بشری عملن پیام اصلی قرآن را نفی می کنند.
رهایی قرآن از "زندان حلال و حرام"
اومي گفت بیش تر از سلفی ها که خود را به "حلال و حرام" در متن محدود کرده اند به این کتاب عشق می ورزد.
دادگاه تجدید نظر مصر سرانجام حکم ارتداد او را پس گرفت، اما ابو زید از ترس تندروها به هلند رفت و در دانشگاه لیدن به تدریس پرداخت. او روز دو شنبه در سن 67 سالگی در بیمارستانی در مصر در گذشت.
ابو زید در سال 2000 درمصاحبه ای گفت:
می خواهم به امت مسلمان بگویم که من مسلمان به دنیا آمده، مسلمان بزرگ شده و مسلمان زندگی کرده ام و انشا الله مسلمان هم از دنیا خواهم رفت.
lمنابع:
- خودم!!
- بي بي سي فارسي
ماجرای جنجالی نصر حامد ابوزید در سال 1992 و در هنگام تقاضای او برای ارتقا از دانشیاری به استادی دپارتمان عربی دانشگاه قاهره آغاز شد.
او کتابها و مقالات خود را به کمیته ارزشیابی دانشگاه ارائه کرد، اما چند تن از اعضای کمیته وی را متهم به "توهین" به اسلام کردند؛ اتهامی که نه تنها موجب رد درخواست او شد بل که پای مدعیان دیگری را به میان کشید که با استناد به قرائت خود از شریعت اسلامی توانستند در دادگاه مصر او را "مرتد" اعلام کنند.
دادگاه تحت این عنوان که حامد ابوزید "کافر" شده است ازدواج همسر مسلمانش را نیز باطل اعلام کرد. ايمن الظواهري هم فتواي قتل او را صادر كرد.
اما این همه خشم علیه کسی بود که در هشت سالگی حافظ قرآن شد و در 12 سالگی به اتهام ارتباط با اخوان المسلمین به زندان افتاد. او به مطالعات اسلامی و زبان شناسی روی آورد.
پیامی از بهشت به زمین
ابو زید قرآن را کلامی آسمانی می دانست که از همان لحظه ای که بر زبان پیامبر جاری شد به کتابی انسانی تبديل گشت. او در کتاب خود النص(معنای متن) می نویسد: "قطعن این پیامی از بهشت به زمین است، اما پیامی که جدای از قواعد و واقعیات، ساختار فراگیر این واقعیات ، و مهمتر از همه چهارچوب های فرهنگی جامعه نیست."
او مي گفت كه خداوند برای سخن با بندگانش باید خود را در سطح آنان "تنزل" دهد و با استفاده از نظام فرهنگی و لغوی موجود با آن ها سخن بگوید.
ابو زید به بررسی هنجارها و عبارات قرآن پرداخت و این نظریه را مطرح کرد که خداوند به زبانی سخن گفت که واجد فرهنگ و واقعیات خاص و تاریخی اعراب بود.
این فرهنگ و تاریخ را نباید با عصاره پیام الهی اشتباه گرفت. بلکه با بهره گیری از تئوری و متدولوژی های زبان شناختی می بایست ورای معانی تاریخ رفت تا بتوان پیام پیام دهنده را درک کرد.
او مي گفت: هیچ درک و تفسیر قطعی، نهایی و یگانه ای از کتاب مقدس وجود ندارد و کسانی که با نسبی بودن قرائت ها مخالفند با نفی عقلانیت بشری عملن پیام اصلی قرآن را نفی می کنند.
رهایی قرآن از "زندان حلال و حرام"
اومي گفت بیش تر از سلفی ها که خود را به "حلال و حرام" در متن محدود کرده اند به این کتاب عشق می ورزد.
دادگاه تجدید نظر مصر سرانجام حکم ارتداد او را پس گرفت، اما ابو زید از ترس تندروها به هلند رفت و در دانشگاه لیدن به تدریس پرداخت. او روز دو شنبه در سن 67 سالگی در بیمارستانی در مصر در گذشت.
ابو زید در سال 2000 درمصاحبه ای گفت:
می خواهم به امت مسلمان بگویم که من مسلمان به دنیا آمده، مسلمان بزرگ شده و مسلمان زندگی کرده ام و انشا الله مسلمان هم از دنیا خواهم رفت.
lمنابع:
- خودم!!
- بي بي سي فارسي
- http://www.fararu.com/vdchzxnm.23nz6dftt2.html
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر